Kalp, düzenli bir ritimle atarak vücuda kan pompalar. Ancak bazı durumlarda bu ritimde düzensizlikler meydana gelebilir. Bu duruma “aritmi” yani kalp ritim bozukluğu denir. Aritmiler, kalbin çok hızlı (taşikardi), çok yavaş (bradikardi) veya düzensiz atması şeklinde ortaya çıkabilir.
Aritmi Türleri
- Taşikardi: Kalp hızının dakikada 100 atımın üzerine çıkmasıdır.
- Bradikardi: Kalp hızının dakikada 60 atımın altına düşmesi durumudur.
- Prematüre Atımlar: Kalbin erken atımları olup, genellikle zararsızdır.
- Atriyal Fibrilasyon: Kalbin üst odacıklarında düzensiz elektrik sinyalleri nedeniyle oluşan yaygın bir ritim bozukluğudur.
- Ventriküler Fibrilasyon: Kalbin alt odacıklarında meydana gelen, hayati tehlike arz eden ciddi bir aritmi türüdür.
Aritmi Nedenleri
- Kalp hastalıkları
- Yüksek tansiyon
- Elektrolit dengesizlikleri (potasyum, kalsiyum gibi minerallerin eksikliği)
- Stres ve kaygı
- Aşırı kafein veya alkol tüketimi
- Tiroid hastalıkları
- Bazı ilaçların yan etkileri
Aritmi Belirtileri
- Çarpıntı hissi
- Baş dönmesi veya bayılma
- Göğüs ağrısı
- Nefes darlığı
- Yorgunluk
Aritmi Teşhisi
Aritmi teşhisi koymak için çeşitli testler uygulanabilir:
- Elektrokardiyografi (EKG): Kalp ritmini kaydederek düzensizlikleri tespit eder.
- Holter Monitörü: Günlük aktiviteler sırasında kalp ritmini takip eden taşınabilir bir cihazdır.
- Efor Testi: Egzersiz sırasında kalp ritminin nasıl değiştiğini gösterir.
- Elektrofizyolojik Çalışma: Kalpteki elektriksel aktiviteleri detaylı bir şekilde incelemek için kullanılır.
Aritmi Tedavi Yöntemleri
Tedavi yöntemi, aritminin türüne ve ciddiyetine bağlı olarak değişir:
1. İlaç Tedavisi
- Beta blokerler
- Kalsiyum kanal blokerleri
- Antiaritmik ilaçlar
- Kan sulandırıcılar (özellikle atriyal fibrilasyonda pıhtı oluşumunu önlemek için)
2. Kateter Ablasyonu
Kalpte anormal elektrik sinyallerine neden olan dokuların yakılması veya dondurulması işlemidir. Özellikle atriyal fibrilasyon ve supraventriküler taşikardilerde etkili bir yöntemdir.
3. Kardiyoversiyon
Elektrik şoku veya ilaçlar yardımıyla kalbin normal ritmine döndürülmesi işlemidir. Genellikle atriyal fibrilasyon ve taşikardi tedavisinde kullanılır.
4. Kalp Pili (Pacemaker)
Bradikardi gibi durumlarda kalbin normal hızda atmasını sağlamak için cilt altına yerleştirilen küçük bir cihazdır.
5. İmplante Edilebilir Kardiyoverter Defibrilatör (ICD)
Hayati risk taşıyan ventriküler aritmileri olan hastalarda kullanılan, kalp ritmini izleyen ve gerektiğinde elektrik şoku veren bir cihazdır.
Aritmiden Korunma Yolları
- Sağlıklı ve dengeli beslenme
- Düzenli egzersiz yapma
- Stres yönetimi
- Kafein ve alkol tüketimini sınırlama
- Doktor kontrolünde ilaç kullanımı
Aritmiler, bazı durumlarda ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu nedenle belirtiler fark edildiğinde bir kardiyoloji uzmanına danışmak önemlidir. Erken teşhis ve uygun tedavi ile birçok aritmi kontrol altına alınabilir ve sağlıklı bir yaşam sürdürülebilir.